'Ondergrondse' hulp voor longpatiënten

ÅRHUS - Voor mensen met een longaandoening kan er redding komen van een diertje dat in een zuurstofarme omgeving weet te overleven: de mol.

Voor wie vroeger last had van een zere kies of reumatische pijnen bestond er een paardenmiddel. Tenminste, voor mensen die bijgelovig waren dan, want met een mollenpootje om je nek zou je zo van die kwellingen zijn verlost. Bovendien voorzag deze bijzondere talisman je ook nog eens van het nodige geluk. Vandaag de dag voert de medische wetenschap echter de boventoon en moet deskundig onderzoek een einde maken aan ziektes en kwalen. Maar in sommige medische disciplines is de mol nog immer aanwezig. Zij het nu in levende lijve en in dat geval ook als proefkonijn. Op de afdeling Biologische Wetenschappen aan de universiteit van het Deense Århus bijvoorbeeld is de Oost-Amerikaanse mol van dichtbij bekeken. De interesse ging uit naar het vermogen van het gravende diertje om in staat te zijn een flink stuk onder de zoden toch te kunnen ademen. "De Oost-Amerikaanse mol leeft in vochtige grond en voor zuurstof is het heel moeilijk daar doorheen te dringen. Het is voor deze soort noodzakelijk zijn verbruikte lucht opnieuw te gebruiken", vertelt professor Roy E. Weber. Samen met buitenlandse collega's heeft hij onderzocht hoe de mol onder deze extreme omstandigheden eigenlijk kan overleven. Het geheim zit in de hemoglobine, een eiwit in het bloed dat zuurstof naar de spieren transporteert en koolstofdioxide (CO2) daar weer vandaan. "Er vindt een kleine verandering in de hemoglobine van de mol plaats, waardoor die beter in staat is CO2 aan zich te binden en bij de spieren weg te leiden, zodat die door de longen kan worden uitgescheiden."

Nut
De nieuwe kennis over deze 'super-hemoglobine' kan van groot nut zijn voor patiënten met bijvoorbeeld bronchitis of longemfyseem. Die patiënten hebben namelijk problemen met een teveel aan CO2 in het bloed, terwijl ze tegelijkertijd worstelen om zuurstof op te nemen. Weber: "De mol heeft aangetoond hoe de natuur deze problemen heeft opgelost en biedt ons ideeën die we kunnen overnemen en vervolgens gebruiken om patiënten te helpen. Bijvoorbeeld met behulp van kunstmatig bloed of gentherapie." Al met al zal het nog tussen de vijf en tien jaar duren voordat de super-hemaglobine op mensen kan worden gebruikt.