dinsdag 2 november 2010

Noorwegen wilde leger inzetten tegen opstandige Samen

OSLO - Noorwegen is in de ban van een politiek-historisch schandaal nu aan het licht is gekomen dat in 1979 de sociaaldemocratische regering van plan was soldaten in te zetten tegen militante Samen tijdens het zogeheten Alta Conflict.

Het opzienbarende nieuws komt van Thorvald Stoltenberg, de toenmalige minister van Defensie en vader van de huidige premier Jens Stoltenberg. Het Alta Conflict draaide om de plannen van de regering in Oslo om in de regio Finnmark (in het verre noorden van Noorwegen) de rivier Altaelva te verbreden voor de aanleg van een elektriciteitscentrale. De Samen, de oerbevolking van Scandinavië, organiseerden hierop aan het einde van de jaren 70 en begin jaren 80 een reeks gewelddadige protesten. Tegen de Noorse publieke omroep NRK zegt Stoltenberg dat hij dreigde op te stappen als militair ingrijpen zou plaatsvinden. Uiteindelijk werd het leger op het allerlaatste ogenblik teruggefloten. Naar eigen zeggen lukte het Stoltenberg de regering van premier Odvar Nordli te overtuigen dat het niet in de haak was dienstplichtige soldaten tegen het eigen volk in te zetten en dat een dergelijke actie het aanzien van de Noorse defensie ernstige schade zou toebrengen. Stoltenberg was in de herfst van 1979 aangesteld als bewindsman op Defensie, zijn eerste ministerspost.

Grootschalig
De opstand was grootschalig en voor een deel gewelddadig. Niet alleen Samen, maar ook natuurbeschermers namen deel. Behalve vreedzame acties, zoals hongerstakingen en demonstraties, voerde een groep Samen symbolisch het opblazen van een brug uit. Deze groep werd later gearresteerd en veroordeeld tot zes maanden gevangenisstraf. Ondanks de jarenlange protesten kwam de elektriciteitscentrale er toch. Echter, het Alta Conflict had niet tevergeefs plaatsgehad. De gebeurtenis wordt namelijk gezien als keerpunt in de Noord-Europese Samenpolitiek en een van de oorzaken dat in zowel Noorwegen als Zweden een Samisch parlement werd opgericht.
 
Copyright © 2010 DeNoordse.nl. Alle rechten voorbehouden